Zasady Najpierw Mieszkanie

Podstawowe zasady modelu Najpierw Mieszkanie w Polsce to:
1. Mieszkanie jako podstawowe prawo człowieka.
2. Szacunek, akceptacja i troska.
3. Natychmiastowy dostęp do stałego zamieszkania i wsparcia.
4. Wybór, decyzyjność i samostanowienie.
5. Oddzielenie mieszkania od usług.
6. Mieszkania indywidualne, zintegrowane i rozproszone w społeczności.
7. Orientacja na dobrostan.
8. Redukcja szkód.
9. Aktywne zaangażowanie bez przymusu.
10. Planowanie zorientowane na osobę.
11. Elastyczne wsparcie tak długo, jak jest potrzebne.
12. Włączenie do społeczności.
Wszystkie programy i projekty, realizujące Najpierw Mieszkanie, z której pochodzą podstawowe zasady i wartości tej metody oparte są na pierwotnej metodzie Pathways to Housing opracowanej przez dr. Sama Tsemberisa w Nowym Jorku. W Europie, ale i w USA, Kandzie czy Australii zauważalne są jednak istotne różnice między różnymi modelami i programami wdrażającymi Najpierw Mieszkanie, wynikające zapewne z różnych sytuacji i uwarunkowań. Podstawowe zasady metody Najpierw Mieszkanie, zamieszczone w poradniku Housing First in Europe, opracowane zostały dla programów europejskich w porozumieniu z dr. Samem Tsemberisem. Zasady te mają charakter uniwersalny i są dość szerokie, tak by uwzględnić zróżnicowanie wielu krajów europejskich. Oznacza to, że część pierwotnych i istotnych, z naszej perspektywy, zasad nie znalazła się w opracowaniu europejskim. Ostatecznie nieco inne i specyficzne zasady wypracowano w portugalskich doświadczeniach wdrażania Najpierw Mieszkanie, są one bliżej pierwotnego rozumienia Pathways to Housing, znalazły się one w modelu w Lizbonie realizowanym przez partnera projektu AEIPS. Na potrzeby naszego, polskiego modelu Najpierw Mieszkanie dokonaliśmy wyboru, naszym zdaniem kluczowych i najważniejszych, zasad metody. Ostatecznie zdecydowaliśmy zamieścić w modelu dwanaście fundamentalnych zasad i wartości dla modelu Najpierw Mieszkanie. Stanowią one połączenie i wzajemne uzupełnienie zasad Pathways to Housing, poradnika Housing First Europe i Modelo Housing First w Lizbonie. W każdym opracowaniu, na które się powołujemy przygotowano osiem głównych i podstawowych zasad Najpierw Mieszkanie, niektóre z nich się pokrywają, a niektóre są odrębne. Analizując te podręczniki, a przede wszystkim odwołując się do naszych praktycznych doświadczeń uznaliśmy, że dla najlepszego oddania istoty metody warto ukazać i dość szczegółowo opisać dwanaście zasad modelu Najpierw Mieszkanie. W wielu miejscach zaproponowaliśmy także nowe tłumaczenie, zróżnicowane podejście i niekiedy inne rozłożenie akcentów, bazując na naszym doświadczeniu w warunkach polskich. Adaptacja do polskiej rzeczywistości nie oznacza jednak w jakimkolwiek zakresie odejścia od fundamentalnych wartości Najpierw Mieszkanie, co potwierdza wysoka ocena wierności i zgodności z oryginalnym podejściem Pathways to Housing. Wszystkie zasady miały i nadal mają zastosowanie w naszym wdrożeniu Najpierw Mieszkanie i możliwe są do realizacji w Polsce.
