W naszym programie PO pierwsze DOM wdrażamy Model Najpierw Mieszkanie opublikowany w 2022 roku przez partnerstwo organizacji wdrażających metodę Housing First w Gdańsku, Warszawie i Wrocławiu.

​

Niniejszy Model Najpierw Mieszkanie został opracowany przez partnerstwo organizacji: Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta Zarząd Główny, Urząd Miejski Wrocławia, Urząd Miejski w Gdańsku, Urząd Miasta Stołecznego Warszawa, Ogólnopolską Federację na rzecz Rozwiązywania Problemu Bezdomności oraz portugalskiego partnera zagranicznego Associação para o Estudoe Integração Psicossocial z Lizbony (AEIPS).

​

Partnerstwo to od lipca 2019 roku do marca 2022 roku realizowało projekt zatytułowany „Housing First – Najpierw Mieszkanie” współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój oś priorytetowa: IV. Innowacje społeczne i współpraca ponadnarodowa.

​

Przedsięwzięcie wdrażano z udziałem instytucji i organizacji lokalnych. We Wrocławiu współpracującą organizacją w zakresie wdrażania Najpierw Mieszkanie i realizacji pracy środowiskowej była Fundacja Homo Sacer, realizująca między innymi inicjatywę MiserArt, intensywnie współpracowano także z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej we Wrocławiu. Organizacją lokalną wspierającą wdrożenie metody w Warszawie było Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta Koło Warszawa-Praga, z kolei instytucją lokalną było Centrum Pomocy Społecznej Dzielnicy Śródmieście. W Gdańsku organizacją lokalną było Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta Koło Gdańskie, na szeroką skalę współpracowano z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Rodzinie w Gdańsku.

​

 W okresie realizacji projektu wdrożono w Gdańsku, Warszawie i we Wrocławiu nowe rozwiązanie w postaci metody Najpierw Mieszkanie (Housing First), zakładające zapewnienie usługi społecznej indywidualnego stałego mieszkania (przygotowano, wyremontowano, wyposażono i uruchomiono 30 mieszkań) wraz z szerokim interdyscyplinarnym wsparciem (24 godziny przez 7 dni w tygodniu) osób z zaburzeniami psychicznymi i nadużywających substancji psychoaktywnych, jednocześnie doświadczających długotrwałej i chronicznej bezdomności (powyżej 6lat). We Wrocławiu zdecydowano się uruchomić trzy mieszkania z zasobów miasta, udostępnionych przez MOPS Wrocław, natomiast siedem, mieszkań z zasobu prywatnego rynku najmu. W Gdańsku uruchomiono dziesięć mieszkań z zasobów miasta Gdańsk, udostępnionych przez Gdańskie Nieruchomości. W Warszawie z kolei uruchomiono dziesięć mieszkań z zasobów skarbu państwa, udostępnionych przez Zarząd Mienia Skarbu Państwa, jednostkę organizacyjną miasta stołecznego Warszawy.

​

Wsparcie w projekcie zakładało pracę w nurcie redukcji szkód, wyboru i samostanowienia osób uczestniczących, a także zdrowienia i uzyskiwania dobrostanu psychofizycznego. Pomoc realizowana była w zakresie utrzymania, stabilności i bezpieczeństwa mieszkaniowego, zdrowia, dobrostanu oraz integracji społecznej. Projekt uwzględniał mieszany system wsparcia specjalistycznego, prowadzono przedewszystkim różne formy intensywnego zarządzania przypadkiem (model ICM) opierającsię na pracy asystentów –indywidualnych pracowników wsparcia oraz pracownikówsocjalnych. Wykorzystywano także elementy asertywnego wsparcia (leczenia) w środowisku (model ACT) zespołu interdyscyplinarnego psychoterapeutów/psychoterapeutek, psychiatrów, pielęgniarek/pielęgniarzy, lekarzy/lekarek, doradców/doradczyń zawodowych i innych specjalistów/specjalistek.

​

Pilotażowe wdrożenie metody Najpierw Mieszkanie realizowano od stycznia 2020 roku do września 2021 roku. W tym okresie ze wsparcia mieszkaniowego i specjalistycznego skorzystały 42 osoby. Spośród osób uczestniczących 81% utrzymywało stabilność mieszkaniową, 71% poprawiło swoją sytuację zdrowotną, 79% polepszyło swój dobrostan psychospołeczny, a 67% zwiększyło poziom swojej integracji społecznej. Ponad 80% osób uczestniczących poprawiło swoją ogólną sytuację życiową. W czasie trwania pilotażu zmarły cztery osoby.

​

We wrześniu 2021 roku skończył się okres współfinansowania projektu ze środków europejskich w zakresie wsparcia osób uczestniczących i utrzymania mieszkań. Po okresie pilotażu, od października 2021 roku finansowanie i utrzymanie programów Najpierw Mieszkanie w poszczególnych miastach zapewniły odrębnie samorządy lokalne w Gdańsku, Warszawie i we Wrocławiu. Warunkiem realizacji projektu było wdrożenie metody Najpierw Mieszkanie w system polityki społecznej miast Wrocławia, Warszawy i Gdańska. Koniecznym było także dalsze kontynuowanie projektu Najpierw Mieszkanie w zakresie wspierania osób uczestniczących, a także zapewnienia trwałości rezultatów projektu w kontekście przeprowadzonych adaptacji i wyposażenia mieszkań. Od października 2021 roku do chwili obecnej projekt „Housing First – Najpierw Mieszkanie” w ramach zachowania trwałości rezultatów i kontynuacji wsparcia realizowany jest ze środków samorządów Gdańska, Warszawy i Wrocławia.

​

Dotychczasowy lider projektu Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta Zarząd Główny przekazał lokalną realizację trzem organizacjom partnerskim i użytkownikommetody: Towarzystwu Pomocy im. św. Brata Alberta Koło Gdańskie, Towarzystwu Pomocy im. św. Brata Alberta Koło Warszawa-Praga oraz Fundacji Homo Sacer z Wrocławia. Projekt nadal realizowany jest w bliskiej współpracy z ośrodkami pomocy społecznej w tych miastach.